De dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) is sinds 1 januari
1995 een agentschap van het ministerie van Justitie. DJI is verantwoordelijk voor een
onmisbaar sluitstuk van de rechtshandhaving: de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende
straffen en maatregelen.
Dit gebeurt in drie soorten justitiële inrichtingen: penitentiaire inrichtingen
(gevangenissen en huizen van bewaring), justitiële jeugdinrichtingen en TBS-inrichtingen.
De kern
De dienst draagt zorg voor een veilige, doelmatige en menswaardige tenuitvoerlegging van
vrijheidsbenemende straffen en maatregelen. Hiermee draagt DJI bij aan het realiseren van
de algemene doelstelling van het ministerie van Justitie: het vergroten en handhaven van
de veiligheid in de samenleving.
De verschillende vormen van insluiting, opvang en behandeling moeten overeenstemmen met
het vonnis dat de rechter heeft opgelegd. Daarnaast moet er rekening worden gehouden met
de eigenschappen van de justitieel ingeslotenen. Soms moeten mensen in een speciale
afdeling worden geplaatst. Het gevangeniswezen kent circa vijftig verschillende regimes;
de mate van beveiliging varieert van extra beveiligde tot (half)open inrichting.
Jeugd
De justitiële jeugdinrichtingen worden onderverdeeld in
rijks en particuliere inrichtingen, opvang- en behandelinrichtingen. Ook hier variëren de
beveiligingsmaatregelen. De jeugdinrichtingen zijn bestemd voor jongens en meisjes vanaf
12 tot 18 jaar, die een ernstig strafbaar feit hebben gepleegd. Maar ook jongeren die een
zogenaamde `maatregel van ondertoezichtstelling opgelegd hebben gekregen, kunnen in
een justitiële jeugdinrichting worden geplaatst.
TBS
De TBS-maatregel zoals wij die in Nederland kennen is uniek. In een TBS-inrichting worden volwassenen opgenomen die een zwaar delict hebben gepleegd en door de rechter geheel of gedeeltelijk ontoerekeningsvatbaar zijn bevonden. Na de celstraf wordt in de TBS-inrichting met psychiatrische behandeling toegewerkt naar een verantwoorde terugkeer in de samenleving.